(TBKTSG Online) - “Tình trạng sức khỏe yếu kém như thế này mà dùng dao kéo đại phẫu thuật thì con bệnh làm sao chịu nổi”, đại biểu Quốc hội Trần Du Lịch khái quát nền kinh tế như vậy tại hội thảo “Kinh tế Việt Nam năm 2012: Tạo bước ngoặt để xoay chuyển tình thế” tổ chức sáng nay, 24-9 tại Hà Nội.
Nhận xét như trên của ông Lịch tại hội thảo do Viện Kinh tế Việt Nam tổ chức, được nhiều chuyên gia kinh tế chia sẻ. Vì lẽ đó, những gợi ý chính sách cũng tỏ ra "nhẹ nhàng" hơn nhiều người nghĩ.
Tiến sĩ Lê Đình Ân, nguyên Giám đốc Trung tâm thông tin và dự báo kinh tế xã hội quốc gia nói: “Năm 2012 được xem là năm tạo bước ngoặt để xoay chuyển tình thế thì tôi khẳng định là không thể được”. Ông Ân cho rằng, Chính phủ cần xây dựng kế hoạch tổng thể cho cả ba năm tới, thay vì làm kế hoạch cho từng năm như hiện nay.
Ông nói: “Kế hoạch đó là nhằm phục hồi nền kinh tế sau khủng hoảng. Cả ba năm tới phải tập trung toàn bộ nguồn lực và chủ trương cho kế hoạch này. Chứ làm bình thường theo thông lệ, rồi đến năm 2015 tổng kết thì không bao giờ chúng ta thoát ra khỏi khủng hoảng được”.
Ông đề xuất, kế hoạch đó tập trung vào ba nội dung chính là cơ cấu lại nền kinh tế, đẩy mạnh cải cách doanh nghiệp nhà nước và xử lý nợ xấu.
Bên cạnh đó, ông Ân nhận xét, phải tổ chức lại bộ máy nhà nước hiện nay gọn nhẹ và quyền lực hơn, và tìm cơ chế để tìm ra người chịu trách nhiệm khi có sự vụ.
Ông nhận xét, nợ xấu đã trở thành vấn đề nghiêm trọng vì nó đã bắt đầu làm tê liệt nền kinh tế. “Thế nhưng tư duy xử lý lại không nhất quán. Lúc bảo nhà nước phải có trách nhiệm xử lý nợ xấu, lúc bảo ngân hàng tự phải trả”, ông nói. Tư duy và quản lý “kiểu nửa vời" như vậy, theo ông Ân, làm thiệt hại vô cùng lớn cho nền kinh tế và cần phải xử lý ngay.
Đại biểu Trần Du Lịch đồng tình với ông Ân khi cho rằng, cần phải xử lý ngay nợ xấu.
Ông nói: “Tôi đồng tình là không để xảy ra đổ vỡ ngân hàng. Nhưng nếu bằng cách chúng ta làm hiện nay thì không ổn. Nếu tiếp tục công bố là không để ai mất tiền gửi ngân hàng thì không khác gì ngân hàng thương mại được nhà nước bảo kê. Nói nôm na, ngân hàng thương mại bắt nền kinh tế này làm con tin”.
Ông Lịch đề xuất, ngân hàng nào hệ số vốn chủ sở hữu so với tổng tài sản dưới 8%, nhưng nợ xấu lên trên 10%, tức là đã mất hết vốn, thì Nhà nước cần quốc hữu hóa. Ông cho biết sẽ chính thức đề xuất vấn đề này lên Ủy ban Tư vấn chính sách tài chính quốc gia vào ngày mai (25-9).
Bên cạnh đó, ông đề nghị khoanh nợ và cho vay mới với các doanh nghiệp sản xuất, xây dựng, các dự án BOT, BT có khả năng sản xuất tiếp.
Bên cạnh đó, ông cho biết sẽ đề nghị Quốc hội cắt 10% chi thường xuyên trong năm 2013 so với năm 2012, ngoại trừ tiền lương và chi xã hội; và giảm thuế thu nhập doanh nghiệp xuống 20% từ 25% hiện nay.
Trong khi đó, tổng hợp về tình hình kinh tế năm 2012 của tiến sĩ Trần Đình Thiên cho thấy bức tranh tối màu.
Theo ông Thiên, nợ xấu nhiều (202.000 tỉ đồng) và đang tăng lên hàng ngày. Hàng tồn kho lớn, trong đó, khủng khiếp nhất là tồn kho bất động sản với 70.000 căn hộ, tương đương 140.000 tỉ đồng bị chôn vùi. “Có lẽ chúng ta phải mất 7 năm tới mới may ra mới xử lý hết 'cục máu đông' này”, ông Thiên nói.
Bên cạnh đó, theo ông Thiên, có 69 công ty bất động sản niêm yết đang đối mặt với vấn đề thanh khoản nghiêm trọng. Đến quý 4-2011, các công ty này gánh khoản nợ vay 67.000 tỉ đồng và chi phí lãi vay mỗi năm 13.400 tỉ đồng. Đáng báo động là trong cơ cấu nợ vay, khoản vay ngắn hạn trong quý 4 đã tăng lên 26.400 tỉ đồng. Nghĩa là các công ty này phải có 39.800 tỉ đồng để trả nợ vay đến hạn và lãi vay trong năm 2012.
Ông đặt câu hỏi: “Họ có khả năng trả nợ không? Và tống mức nợ xấu có vượt xa số liệu của Ngân hàng Nhà nước không?”.
Ông Thiên trích dẫn số liệu của Ủy ban Kinh tế Quốc hội cho biết, năm 2011, tổng số nợ vốn đầu tư của 63 tỉnh, thành phố là 91.273 tỉ đồng của 47.209 dự án; trong đó, nợ vốn xây dựng cơ bản hoàn thành là 25.423 tỉ đồng; nợ vốn xây dựng cơ bản của 20.921 dự án đang triển khai, khối lượng đã thực hiện là 65.850 tỉ đồng, dãn tiến độ các dự án với tổng số vốn là 38.320 tỉ đồng. “Có bao nhiêu doanh nghiệp 'chết' hoặc 'chờ chết' vì không thu được món nợ này?”, ông nói.
Trích dẫn số liệu của Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết, có 53.000 doanh nghiệp đóng cửa và phá sản năm 2011 và 35.000 trong 8 tháng đầu năm 2012, ông nhận xét cộng cả 2 năm chiếm đến hơn 40% tổng số doanh nghiệp đóng cửa kể từ khi đổi mới đến nay. Tuy nhiên, điều đáng lo lắng hơn là 470.000 doanh nghiệp còn hoạt động đã giảm 20-30% công suất, tương đương đóng cửa 90.000-150.000 doanh nghiệp. “Như vậy, số người mất việc làm từ số doanh nghiệp sẽ lên tới hàng triệu người,” ông nói.
Ông đặt câu hỏi: “Phải chăng nền kinh tế đã lâm vào “tình thế đặc biệt”, mà để xoay chuyển, cần thuốc “đặc trị”, không thể dựa mãi vào mấy bài thuốc đã dùng quen nhưng ít tác dụng?”
Ông dẫn một câu thoại trong loạt phim truyền hình 7 tập do VTV thực hiện về đầu tư công để kết luận: “Lãng phí đầu tư công là nghiêm trọng. Nhưng nghiêm trọng hơn là không sự kiểm điểm nào chỉ ra được ai là người chịu trách nhiệm về những khoản đầu tư lãng phí”.
nguồn Tư giang thesaigontimes.vn ngày 25/09/2012
Tiến sĩ Lê Đình Ân, nguyên Giám đốc Trung tâm thông tin và dự báo kinh tế xã hội quốc gia nói: “Năm 2012 được xem là năm tạo bước ngoặt để xoay chuyển tình thế thì tôi khẳng định là không thể được”. Ông Ân cho rằng, Chính phủ cần xây dựng kế hoạch tổng thể cho cả ba năm tới, thay vì làm kế hoạch cho từng năm như hiện nay.
Ông nói: “Kế hoạch đó là nhằm phục hồi nền kinh tế sau khủng hoảng. Cả ba năm tới phải tập trung toàn bộ nguồn lực và chủ trương cho kế hoạch này. Chứ làm bình thường theo thông lệ, rồi đến năm 2015 tổng kết thì không bao giờ chúng ta thoát ra khỏi khủng hoảng được”.
Ông đề xuất, kế hoạch đó tập trung vào ba nội dung chính là cơ cấu lại nền kinh tế, đẩy mạnh cải cách doanh nghiệp nhà nước và xử lý nợ xấu.
Bên cạnh đó, ông Ân nhận xét, phải tổ chức lại bộ máy nhà nước hiện nay gọn nhẹ và quyền lực hơn, và tìm cơ chế để tìm ra người chịu trách nhiệm khi có sự vụ.
Ông nhận xét, nợ xấu đã trở thành vấn đề nghiêm trọng vì nó đã bắt đầu làm tê liệt nền kinh tế. “Thế nhưng tư duy xử lý lại không nhất quán. Lúc bảo nhà nước phải có trách nhiệm xử lý nợ xấu, lúc bảo ngân hàng tự phải trả”, ông nói. Tư duy và quản lý “kiểu nửa vời" như vậy, theo ông Ân, làm thiệt hại vô cùng lớn cho nền kinh tế và cần phải xử lý ngay.
Đại biểu Trần Du Lịch đồng tình với ông Ân khi cho rằng, cần phải xử lý ngay nợ xấu.
Ông nói: “Tôi đồng tình là không để xảy ra đổ vỡ ngân hàng. Nhưng nếu bằng cách chúng ta làm hiện nay thì không ổn. Nếu tiếp tục công bố là không để ai mất tiền gửi ngân hàng thì không khác gì ngân hàng thương mại được nhà nước bảo kê. Nói nôm na, ngân hàng thương mại bắt nền kinh tế này làm con tin”.
Ông Lịch đề xuất, ngân hàng nào hệ số vốn chủ sở hữu so với tổng tài sản dưới 8%, nhưng nợ xấu lên trên 10%, tức là đã mất hết vốn, thì Nhà nước cần quốc hữu hóa. Ông cho biết sẽ chính thức đề xuất vấn đề này lên Ủy ban Tư vấn chính sách tài chính quốc gia vào ngày mai (25-9).
Bên cạnh đó, ông đề nghị khoanh nợ và cho vay mới với các doanh nghiệp sản xuất, xây dựng, các dự án BOT, BT có khả năng sản xuất tiếp.
Bên cạnh đó, ông cho biết sẽ đề nghị Quốc hội cắt 10% chi thường xuyên trong năm 2013 so với năm 2012, ngoại trừ tiền lương và chi xã hội; và giảm thuế thu nhập doanh nghiệp xuống 20% từ 25% hiện nay.
Trong khi đó, tổng hợp về tình hình kinh tế năm 2012 của tiến sĩ Trần Đình Thiên cho thấy bức tranh tối màu.
Theo ông Thiên, nợ xấu nhiều (202.000 tỉ đồng) và đang tăng lên hàng ngày. Hàng tồn kho lớn, trong đó, khủng khiếp nhất là tồn kho bất động sản với 70.000 căn hộ, tương đương 140.000 tỉ đồng bị chôn vùi. “Có lẽ chúng ta phải mất 7 năm tới mới may ra mới xử lý hết 'cục máu đông' này”, ông Thiên nói.
Bên cạnh đó, theo ông Thiên, có 69 công ty bất động sản niêm yết đang đối mặt với vấn đề thanh khoản nghiêm trọng. Đến quý 4-2011, các công ty này gánh khoản nợ vay 67.000 tỉ đồng và chi phí lãi vay mỗi năm 13.400 tỉ đồng. Đáng báo động là trong cơ cấu nợ vay, khoản vay ngắn hạn trong quý 4 đã tăng lên 26.400 tỉ đồng. Nghĩa là các công ty này phải có 39.800 tỉ đồng để trả nợ vay đến hạn và lãi vay trong năm 2012.
Ông đặt câu hỏi: “Họ có khả năng trả nợ không? Và tống mức nợ xấu có vượt xa số liệu của Ngân hàng Nhà nước không?”.
Ông Thiên trích dẫn số liệu của Ủy ban Kinh tế Quốc hội cho biết, năm 2011, tổng số nợ vốn đầu tư của 63 tỉnh, thành phố là 91.273 tỉ đồng của 47.209 dự án; trong đó, nợ vốn xây dựng cơ bản hoàn thành là 25.423 tỉ đồng; nợ vốn xây dựng cơ bản của 20.921 dự án đang triển khai, khối lượng đã thực hiện là 65.850 tỉ đồng, dãn tiến độ các dự án với tổng số vốn là 38.320 tỉ đồng. “Có bao nhiêu doanh nghiệp 'chết' hoặc 'chờ chết' vì không thu được món nợ này?”, ông nói.
Trích dẫn số liệu của Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết, có 53.000 doanh nghiệp đóng cửa và phá sản năm 2011 và 35.000 trong 8 tháng đầu năm 2012, ông nhận xét cộng cả 2 năm chiếm đến hơn 40% tổng số doanh nghiệp đóng cửa kể từ khi đổi mới đến nay. Tuy nhiên, điều đáng lo lắng hơn là 470.000 doanh nghiệp còn hoạt động đã giảm 20-30% công suất, tương đương đóng cửa 90.000-150.000 doanh nghiệp. “Như vậy, số người mất việc làm từ số doanh nghiệp sẽ lên tới hàng triệu người,” ông nói.
Ông đặt câu hỏi: “Phải chăng nền kinh tế đã lâm vào “tình thế đặc biệt”, mà để xoay chuyển, cần thuốc “đặc trị”, không thể dựa mãi vào mấy bài thuốc đã dùng quen nhưng ít tác dụng?”
Ông dẫn một câu thoại trong loạt phim truyền hình 7 tập do VTV thực hiện về đầu tư công để kết luận: “Lãng phí đầu tư công là nghiêm trọng. Nhưng nghiêm trọng hơn là không sự kiểm điểm nào chỉ ra được ai là người chịu trách nhiệm về những khoản đầu tư lãng phí”.
nguồn Tư giang thesaigontimes.vn ngày 25/09/2012